Artikel 393 lid 1 van het Burgerlijk Wetboek zegt het volgende: “De rechtspersoon verleent opdracht tot onderzoek van de jaarrekening aan een Registeraccountant (RA) of aan een Accountant-Administratieconsulent (AA) ten aanzien van wie in het accountantsregister een aantekening is geplaatst als bedoeld in artikel 36, tweede lid, onderdeel i, van de Wet op het accountantsberoep. De opdracht kan worden verleend aan een organisatie waarin accountants die mogen worden aangewezen, samenwerken. Indien een rechtspersoon tevens een organisatie van openbaar belang is als bedoeld in artikel 1, eerste lid, onderdeel l, van de Wet toezicht accountantsorganisaties, wordt door deze rechtspersoon aan de Stichting Autoriteit Financiële Markten medegedeeld welke accountant of accountantsorganisatie wordt beoogd voor het uitvoeren van een opdracht tot onderzoek van de jaarrekening van de rechtspersoon. Deze mededeling geschiedt voordat tot de verlening van die opdracht, bedoeld in het tweede lid, is overgegaan. Onze Minister van Financiën stelt bij ministeriële regeling nadere regels over deze mededeling.

Een controleverklaring is een verklaring die uw accountant afgeeft na de uitvoering van een controle van een (financiële) verantwoording. Een controleverklaring van een accountant verkrijg je op 2 manieren: wettelijke plicht of vrijwillig. 

In de wet is geregeld dat ondernemingen die geclassificeerd worden als middelgroot of groot verplicht zijn om de jaarrekening te laten controleren door een accountant (RA of AA). Hier is er dus sprake van een wettelijke plicht.

Het kan ook zijn dat aan u als micro of kleine ondernemer, vanwege  bijvoorbeeld de voorwaarden van een (bancaire) financiering of (gemeentelijke) subsidieverlening, wordt vereist de (financiële) verantwoording of de jaarrekening te laten controleren door een accountant (RA of AA). Om te voldoen aan deze voorwaarde schakelt u een accountant in voor het controleren van de (financiële) verantwoording of de jaarrekening. In dit geval is er sprake van een vrijwillige controle.

Op basis van de uitkomsten van de controle zal de accountant zijn oordeel omtrent de getrouwheid van uw jaarrekening geven. De accountant heeft hierbij de mogelijkheid om één van de volgende vier soorten controleverklaringen af te geven:

• Een goedkeurende controleverklaring
• Een goedkeurende controleverklaring met beperking
• Een controleverklaring met een oordeelonthouding
• Een afkeurende controleverklaring

De strekking van de controleverklaring zegt veel over de getrouwheid van de (financiële) verantwoording. Voor u en voor andere belanghebbenden is het daarom van belang een controleverklaring goed te begrijpen en de uitkomsten van de controle te betrekken bij besluitvorming op basis van de (financiële) verantwoording.

Controleren is maatwerk. De werkzaamheden die een accountant uitvoert bij de controle van de jaarrekening zijn gericht op de getrouwheid van de (financiële) verantwoording. Aan de hand van de risico-analyse, bedrijfsverkenning en kennis van de inrichting van de interne organisatie maakt de accountant een controleplan. Afhankelijk van de gesignaleerde risico’s, de omvang van de organisatie en de kwaliteit van de oplevering door de onderneming komt de accountant tot een ureninschatting voor het verrichten van zijn controle. U komt nooit achteraf voor verassingen te staan. Duidelijk en transparant.

Zorg ervoor dat u voorafgaand aan de opdracht duidelijk hebt wat en wanneer u moet opleveren. Vraag de accountant desnoods om sjablonen, een checklist jaarrekening of de specifieke aandachtspunten voor de controle. Bereidt zelf goede cijferbeoordelingen voor en zorg ervoor dat u voor opvallende afwijkingen in de cijfers of andere bijzonderheden de verklaringen goed hebt gedocumenteerd en waar nodig voorzien van de onderbouwende documentatie. 

Indien gewenst kunnen wij u ondersteunen bij het opstellen en verzamelen van controledocumentatie of de door u voorbereidde controledocumentatie onderwerpen aan een eerste beoordeling. Neem gerust contact met ons op.